دربارۀ ما

اولین مرکز آموزش، پژوهش و ارائه خدمات مختلف روان شناختی ویژه مهاجرین افغانستانی در ایران

«جامعه مهاجرین افغانستانی با توجه به شرایط و محدودیت های مختلف، شانس کمتری برای بهره مندی از دریافت مشاوره و خدمات روانشناختی دارند و لذا تبعات منفی و آسیب‌های ناشی از آن خود خانواده، جامعه مهاجرین و همچنین جامعه میزبان را تحت تاثیر قرار می دهد. مشکلاتی مانند ضعف عزت نفس، کاهش اعتماد به نفس، عدم وجود مهارت های فردی و ارتباطی، عدم مهارت های فرزندپروری و… سبب می شود که این افراد در فرایندهای زندگی و کاری با چالش های متعددی روبرو شوند که مشکلات تحصیلی و ترک تحصیل، استرس، اضطراب، افسردگی، وسواس، تعارضات خانوادگی، اعتیاد، بزهکاری، خشونت، طلاق، فحشا و… از نتایج و تبعات آن است. این چالش ها سبب می شود که حتی مسیر قابل توجهی از این جمعیت به مراکز دیگری مانند مراکز درمانی، دادگاه و یا زندان کشانده ‌شود. افزایش آمارهای مشکلات اجتماعی، بزهکاری و درگیر کردن ساختارهای اداری و انتظامی، گویای این واقعیت دردناک در بین مهاجرین افغانستانی است.
بطورعمده سه عامل سبب ایجاد این محدودیت ها می شود:

1.  ضعف و یا عدم وجود «فرهنگ» استفاده از خدمات مشاوره و روان درمانی: فرهنگ استفاده از مشاوره و خدمات روان درمانی در میان جامعه مهاجرین افغانستانی معمولا خیلی پایین است. بطور مثال ساختار خاصی برای استفاده از مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره در تعارضات زناشویی و مشاوره پیش از طلاق بین مهاجرین وجود ندارد و معمولا به شیوه سنتی و ریش سفیدی به این چالش ها رسیدگی می‌شود که با توجه به عدم تخصص افراد مربوطه، نتایج مطلوبی حاصل نمی شود. سونامی طلاق بین مهاجرین از نتایج این موضوع است.
2. محدودیت های «دسترسی» به خدمات روان شناختی متناسب و مناسب: موضوعات روانشناختی ارتباط بسیار نزدیکی با خصوصیات فردی و بافت زندگی افراد دارد. این خصوصیات با توجه به مولفه های مختلف مانند فرهنگ، مذهب، رسم و رسوم و… از هر جامعه نسبت به جامعه دیگر متفاوت است. این موضوع در مورد جامعه مهاجرین افغانستانی نیز صادق است. لذا اکثر مراجعین نمی تواند با مشاورانی که با موضوعات فرهنگی و چالش های ویژه مهاجرت آشنایی ندارند، ارتباط مناسب درمانی برقرار کنند. در نتیجه معمولا انگیزه چندانی برای مراجعه به مشاوران کشور میزبان ندارند.
3. محدودیت های اقتصادی: استفاده از خدمات روان شناختی نیازمند تامین هزینه است. با توجه به مشکلات متعدد مهاجرین در بخش‌های مختلف زندگی، عملا مبلغی برای استفاده از خدمات مشاوره و رواندرمانی در سبد اقتصادی خانواده ها باقی نمی ماند.

لذا ارتقای فرهنگ استفاده مناسب و به موقع از مشاوره و خدمات روان شناختی، دریافت آموزشهای عمومی و همچنین تامین تسهیلات و حمایت های مختلف برای بهره مندی از این خدمات، نقش مهمی در «پیشگیری» از بسیاری از آسیب های فردی و اجتماعی دارد که تبعات منفی آن هم گریبانگیر خود جامعه مهاجر می شود و هم جامعه میزبان.

با توجه به نکات فوق پروژه مشترک «اولین مرکز مشاوره، آموزش و پژوهش ویژه مهاجرین افغانستانی در ایران» با نام «مرکز توسعه سلامت روان مهاجر» با مشارکت بخش بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی، اداره سلامت شهرداری تهران و کانون علمی – فرهنگی نخبگان افغانستان پایه گذاری شده و در 24 تیرماه 1398 بصورت رسمی با حضور مسئولین دانشگاه علامه طباطبایی، اداره سلامت شهرداری تهران، نمایندگان سفارت افغانستان در تهران، کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان، نماینده امور اتباع و مهاجرین خارجی، تعدادی از سازمانهای مرتبط با مهاجرین و همچنین حضور پررنگ جامعه مهاجرین افغانستانی، در منطقه 13 آبان شهر تهران افتتاح شد.

در سال 1399 شعبه مرکز مهاجر در شهر قم و در سال 1400 در شهر مشهد، فعالیت هایشان را شروع کرده اند. همچنین مرکز مهاجر در شهرهای اراک، اصفهان، کرج، ورامین و شهریار نیز فعالیت دارد.

ویژگی مهم این مرکز این است که تمام فعالیت های آن شامل برنامه ریزی، مدیریت و ارائه خدمات روان شناختی (مشاوره و روان درمانی، آموزش، پژوهش) توسط کارشناسان و تحصیل کردگان مهاجر افغانستانی انجام می شود.

برگزاری کارگاه‌های مختلف آموزشی جامعه محور در حوزه روان شناسی، برگزاری کارگاه‌های تخصصی روان شناسی و دانش افزایی برای دانشجویان و روان شناسان افغانستانی، فعالیت های پژوهشی، انجام مشاوره ها و روان درمانی های فردی در بخش کودک و نوجوان، مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره خانواده و تعارضات خانوادگی، فرزندپروری، استعدادسنجی و استعدادیابی، انجام تست های مختلف روان شناختی، گروه درمانی، روان درمانی اختلالاتی مانند استرس، اضطراب، افسردگی، وسواس و… از فعالیت های تخصصی مرکز مهاجر می باشد.

برگزاری کارگاه‌های آموزشی و انجام مشاوره های آنلاین برای جامعه افغانستان و مهاجرین افغانستانی در کشورهای دیگر نیز توسط مرکز مهاجر انجام می شود.